Enige tijd geleden sprak ik iemand die vol enthousiasme vertelde over liminaliteit. Tijdens een seminar werd hij getriggerd door dit begrip: wanneer er grote veranderingen in je leven of binnen een organisatie plaatsvinden, neem je afscheid van de oude, bekende situatie, en stap je in feite een drempel over naar een nieuwe situatie, maar deze uiteindelijke nieuwe stabiele situatie is nog niet direct bereikt. Er zit een overgangsfase tussen. Deze overgangsfase wordt door antropologen aangeduid als liminaliteit, en vindt zijn oorsprong in het Latijnse ‘limes’ wat grens of drempel betekent. Het seminar maakte hem bewust hoe hiermee om te gaan.
In veel gevallen hebben we te maken met deze liminaliteit. Dat geldt voor een kind wanneer deze voor het eerst naar de middelbare school gaat, of wanneer een werknemer een nieuwe baan aanvaardt. Je kent zelf vast eigen voorbeelden wanneer je uit je comfortzone in een nieuwe situatie terechtkomt. Het kost tijd om te ‘landen’.
Ook in de samenleving is hiervan sprake als het gaat om de huidige energietransitie of de klimaatverandering. Een nieuwe gewenste situatie is nog niet bereikt en is een proces van (tientallen) jaren. Bij een overname speelt dit niet anders. Ook daar hebben we te maken met deze zogenoemde liminaliteit. De overgangsfases leiden tot onzekerheid. Wanneer de ondernemer zijn/haar bedrijf verkoopt, ontstaat er persoonlijk een nieuwe levensfase. De ervaring van de ondernemer is blijkbaar niet meer van belang. Hij vraagt zich af wie hij nog is. Niemand vraagt meer naar hem. Het zakelijk netwerk droogt op. Het leidt tot een onwennige situatie.
Effecten voor het personeel zijn er ook. Wanneer het bedrijf verkocht wordt en meegedeeld wordt dat een ander bedrijf de nieuwe eigenaar wordt, ontstaat een onzekere tijd. Wat gaat er gebeuren? Wat gaat er veranderen?
De eerste kennismaking met de koper is cruciaal. Er moet vertrouwen gewonnen worden en verbinding gezocht worden. Ik was jaren geleden getuige van een personeelsbijeenkomst, waarbij de koper zich presenteerde aan het personeel van het over- genomen bedrijf met een gelikte Powerpoint: er moest strijd geleverd worden in de grote concurrerende markt! Daardoor waren ze nummer drie in Europa, nummer één in Australië en twee in de VS!
De boodschap kwam niet over. Men was de mede- deling van de overname nog aan het verwerken. Onze jarenlange ervaring helpt ondernemers bij de liminaliteit tijdens overnames. We weten vanuit onze ervaringen hen bij te staan in deze onzekere overgangsfase. Een dankbare rol!
Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd in INTO Business magazine Haarlemmermeer-Schiphol van april 2024.
